Zmiany resorpcyjne kotów są bardzo częstą jednostką chorobową stwierdzaną na zębach kotowatych. Przypuszcza się, że aż 70% kotów domowych może cierpieć z jej powodu. Polega ona na ciągłym zanikaniu struktury zęba – szkliwa, zębiny i cementu, który doprowadza do obnażenia miazgi, ale ostatecznie — do utraty samego zęba. Proces ten rozpoczyna się najczęściej na wysokości szyjki. Schorzenie jest bardzo bolesne, gdyż bogato unerwiona i unaczyniona tkanka wypełniające komorę, nie obumiera, a pozostaje nieustannie narażona na bodźce zewnętrzne.
Właściwa przyczyna tej choroby nie została jeszcze odkryta. Sugeruje się, że cytokiny wydzielane w jamie ustnej mogą stymulować odontoklasty (komórki przebudowujące zębinę) do stopniowego usuwania struktury zęba. Możliwe, że dieta uboga w wapń, fosfor i/lub magnez wpływa na jej powstawanie.
Stwierdzenie zmian resorpcyjnych może być bardzo trudne, gdyż początkowe etapy choroby mogą nie wywoływać żadnych objawów. Dlatego, zazwyczaj zauważane są późno, kiedy zwierzę cierpi z powodu bólu wywołanego ciągłym obnażeniem miazgi. Wtedy najczęściej kot traci apetyt lub zmienia sposób pobierania pokarmu. Bardzo często upuszcza lub gwałtownie wypluwa kąski, przestaje gryźć a zaczynają łykać. Traci chęć do jedzenia suchej karmy. Niekiedy rezygnuje z zabaw, polowań, pieszczot twarzy. Przy dłużej trwającym procesie nadmiernie się ślini, a nawet zaniedbuje toaletę okrywy włosowej.
Podczas badania klinicznego zwierzę unika omacywania twarzy i przeprowadzenia oględzin jamy ustnej. Na zębach dotkniętych zmianami resorpcyjnymi zauważa się ubytki szkliwa i zębiny, które uwidaczniają dobrze ukrwioną miazgę. Bardzo często zmiany przykrywa obrzęknięta tkanka dziąseł lub kamień nazębny. W momencie dotyku dochodzi do drżeń żuchwy. Niekiedy zauważa się niesymetryczne obłożenie zębów kamieniem nazębnym sugerujące unikanie gryzienia jedną stroną jamy ustnej. Niestety, ze względu na subtelność zmian w początkowym okresie choroby, badanie w pełnej świadomości zazwyczaj nie umożliwia właściwej oceny stanu klinicznego. Dlatego potwierdzenie diagnozy wymaga pełnego badania jamy ustnej w znieczuleniu z użyciem zgłębnika dentystycznego oraz wykonania zdjęć rentgenowskich całej jamy ustnej. Obecność zmian resorpcyjnych najczęściej stwierdza się na trzecich przedtrzonowcach i na trzonowcach żuchwy oraz czwartych przedtrzonowcach szczęki, ale mogą one pojawiać się na każdym zębie.
Zachowawcze leczenie pozostaje kontrowersyjne, a próby odbudowy zęba nie przynoszą pożądanych rezultatów i nie zatrzymują przebiegu choroby. Dlatego leczeniem z wyboru pozostaje ekstrakcja chorych zębów. Tylko w szczególnych przypadkach można wykonać zabieg amputacji korony z celowym pozostawieniem korzeni.
Zmiany resorpcyjne mogą pojawiać się na różnych zębach w różnym etapie życia. Dlatego niezmiernie ważne są regularne kontrole stanu uzębienia kotów, aby zminimalizować czas, w jakim zwierzę narażone są na ból nimi wywołany.
lek. wet. Dagmara Majewska
Źródło zdjęcia: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:FORL_1.JPG Autor: Joel Mills Tytuł: Feline odontoclastic resorptive lesion of the third premolar (407) of a cat