Podstawowe informacje na temat przewlekłej choroby nerek (PChN)

Klasyfikacja przewlekłej choroby nerek (wg IRIS — International Renal Interest Society) powstała w celu:

    • jednolitej diagnostyki przewlekłej choroby nerek,
    • spójnej komunikacji między lekarzami weterynarii oraz opiekunami zwierząt,
    • ustalenia odpowiedniego do stadium choroby postępowania terapeutycznego,

  • ułatwienia lekarzowi weterynarii oszacowania dalszego rokowania.

Na jej podstawie prawidłowa diagnoza pacjenta z przewlekłą chorobą nerek powinna zawierać następujące informacje:

  • W której fazie/stadium przewlekłej choroby nerek znajduje się zwierzę. Podział na stadia opiera się na stężeniu kreatyniny we krwi pacjenta, mierzonej w momencie jego stabilizacji (nie w okresie zaostrzenia przewlekłej choroby nerek). Oznacza to, że przez minimum 2 miesiące parametry nerkowe muszą plasować się na podobnym poziomie.
Stadium PChN KOT PIES
mg/dl umol/l mg/dl umol/l
1 < 1,6 < 140 < 1,4 < 125
2 1,6 – 2,8 140 – 250 1,4- 2,0 125 – 180
3 2,9 – 5,0 251 – 440 2,1 – 5,0 181- 440
4 > 5,0 > 440 > 5,0 > 440

Stadium 1 – poziom kreatyniny we krwi mieści się w granicach normy, obserwujemy natomiast inne nieprawidłowości ze strony nerek np. nieprawidłowy obraz ultrasonograficzny nerek, niski ciężar właściwy moczu, białkomocz, nieprawidłowa biopsja nerek). Brak objawów klinicznych. Celem terapeutycznym jest spowolnienie rozwoju choroby (pamiętajmy, że postępu choroby nie da się zatrzymać).

Stadium 2 – łagodne lub brak objawów klinicznych. W fazie drugiej zaleca się stopniowe przechodzenie na dietę niskobiałkową o obniżonej zawartości fosforu. Na ogół zwierzęciu dopisuje apetyt i przyzwyczajenie go do nowej diety nie stanowi problemu. Celem terapeutycznym jest zwolnienie rozwoju choroby oraz łagodzenie pojawiających się objawów klinicznych.

Stadium 3 – pojawiają się wyraźne objawy kliniczne wynikające z azotemii (tzw. mocznica). Postępowanie lecznicze polega na łagodzeniu objawów mocznicowych, minimalizowaniu zaburzeń metabolicznych oraz zapewnieniu zapotrzebowania kalorycznego zwierzęcia.

Stadium 4 – terminalna faza choroby. Na ogół obserwujemy silną mocznicę. Cele terapeutyczne są takie same jak w trzecim stadium choroby. Należy kłaść nacisk przede wszystkim na zapewnieniu zwierzęciu komfortu życia. Nie wolno zapędzić się w chęci przedłużenia życia pupilowi. W odpowiednim momencie należy pozwolić przyjacielowi odejść.

  • Jakie jest ciśnienie tętnicze krwi
Ciśnienie tętnicze krwi (mm Hg) Ryzyko uszkodzenia narządów (np. oko, mózg, serce)
KOTPIES
Prawidłowe ciśnienie < 150 Minimalne
Ciśnienie graniczne 150 – 159 Niskie
Nadciśnienie 160 – 179 Średnie
Ostre nadciśnienie >180 Wysokie

Niektóre rasy, np. charty, mają tendencję do posiadania wyższego ciśnienia tętniczego krwi. Stosuje się dla nich wyższe normy.

  • Czy jest obecny białkomocz (po wykluczeniu innych przyczyn niż nerkowe, np. zapalenie pęcherza moczowego, krwiomocz, zespół Cushinga)
Wartość stosunku białka do kreatyniny w moczu Znaczenie
KOT PIES
< 0,2 < 0,2 Bez białkomoczu
0,2 – 0,4 0,2 – 0,5 Białkomocz graniczny
> 0,4 > 0,5 Z białkomoczem

Im wcześniej postawi się rozpoznanie przewlekłej choroby nerek i wdroży odpowiednie postępowanie, tym łatwiej opanuje się postęp choroby. Dlatego też, nasi czworonożni przyjaciele powinni być regularnie badani już od najmłodszych lat. W takim wypadku po postawieniu diagnozy, przy właściwej opiece i zaangażowaniu opiekunów, zwierzak może cieszyć się dobrą kondycją jeszcze przez długi czas.